Dạy trẻ cách sáng tạo tìm ra cái mới và hứng thú với học tập

Thứ tư - 29/10/2014 14:37
Quá trình sáng tạo chính là việc tìm kiếm nhiều giải pháp cho một vấn đề, và đôi khi, chính những suy nghĩ kì dị tưởng chừng như không thể lại trở thành những phát minh vĩ đại.Trước khi tìm hiểu cách dạy cho con biết sáng tạo chúng ta hãy đọc qua câu chuyện dưới đây, có thể nó sẽ làm bạn có một tư duy mới hơn về cách mà chúng ta vẫn thường dạy dỗ con cái.Tất cả chúng ta đều hiểu, chẳng có gì hay ho về chuyện làm đổ sữa. Nhưng câu chuyện này hoàn toàn khác.Gần đây tôi có nghe người ta kể về một...

Quá trình sáng tạo chính là việc tìm kiếm nhiều giải pháp cho một vấn đề, và đôi khi, chính những suy nghĩ kì dị tưởng chừng như không thể lại trở thành những phát minh vĩ đại.
Trước khi tìm hiểu cách dạy cho con biết sáng tạo chúng ta hãy đọc qua câu chuyện dưới đây, có thể nó sẽ làm bạn có một tư duy mới hơn về cách mà chúng ta vẫn thường dạy dỗ con cái.

 

Tất cả chúng ta đều hiểu, chẳng có gì hay ho về chuyện làm đổ sữa. Nhưng câu chuyện này hoàn toàn khác.
Gần đây tôi có nghe người ta kể về một nhà khoa học nổi tiếng. Ông đã tạo ra những đột phá rất quan trọng trong lĩnh vực y học. Một phóng viên đã phỏng vấn ông và hỏi rằng, tại sao ông nghĩ rằng mình có thể sáng tạo nhiều hơn so với những người bình thường? Điều gì đã khiến ông rất khác biệt với những người khác?

 

day con su sang tao
Nhà khoa học trả lời, theo ông, mọi chuyện hẳn bắt đầu từ một trải nghiệm từng có với mẹ ông. Sự việc xảy ra khi ông chỉ mới hai tuổi. Lúc đó, khi đang cố lấy một chai sữa trong tủ lạnh ra thì ông trượt tay và chai sữa rơi xuống đất, tung tóe tất cả lên sàn bếp, hệt như một biển sữa vậy!
Khi mẹ ông bước vào, bà không la mắng, cũng không dạy dỗ hay trách phạt gì, chỉ bảo ông, “Ồ, Robert, con đã tạo ra một cảnh lộn xộn tuyệt vời và thú vị thật đấy! Mẹ chẳng mấy khi thấy một vũng sữa lớn như vậy đâu. À, vậy là đã có thiệt hại rồi đây. Con có muốn ngắm nhìn và chơi với chỗ sữa đó một chút trước khi mẹ con mình dọn dẹp nó không?”.
Tất nhiên là Robert thích rồi. Sau một lát, mẹ cậu bảo: “Con biết không Robert, mỗi khi con tạo ra một sự lộn xộn thế này, rốt cuộc rồi con cũng sẽ phải dọn dẹp và sắp xếp lại mọi thứ trở về trật tự ban đầu. Vậy giờ con muốn làm thế nào? Chúng ta có thể dùng thìa hay khăn, hoặc chổi. Con thích cái nào hơn?”. Cậu bé đã chọn thìa và thế là hai mẹ con cùng nhau dọn dẹp chỗ sữa bị đổ.
Rồi mẹ Robert lại bảo, “Con biết không, điều mà chúng ta thấy được trong việc này là sự cố xảy ra khi bê một chai sữa to chỉ bằng đôi bàn tay bé xíu. Mẹ con mình hãy cùng ra phía sân sau và đổ lại đầy nước vào chai. Và con sẽ tìm ra cách để có thể bưng chai nước mà không làm rơi nó”. Thế là cậu bé đã hiểu rằng, nếu nắm chặt vào miệng bình bằng cả hai tay, cậu hoàn toàn có thể bưng chai sữa mà không làm đổ. Thật là một bài học tuyệt vời!
Nhà khoa học nổi tiếng đã ghi nhớ khoảnh khắc đó vì nó giúp cậu hiểu rằng, mình không nên sợ hãi khi mắc phải những sai sót.
Cùng với đó, cậu cũng học được một điều, lỗi lầm chính là những cơ hội để ta học hỏi một điều mới mẻ, cũng giống như những thí nghiệm khoa học sau này. Ngay cả khi không thành công, thường thì ta vẫn có thể học được điều gì đó từ nó.
Sẽ chẳng phải rất tuyệt vời hay sao nếu tất cả các bậc cha mẹ đều hành xử với con cái theo cách mẹ Robert đã làm với cậu.

 

Vậy thì dạy con biết cách sáng tạo như thế nào? Hãy cùng trang Glenn Doman tham khảo qua 5 cách dạy cho trẻ sự sáng tạo nhé.

 

1. Trên đoạn đường về nhà.

 

Khi bạn và bé về nhà từ những nơi quen thuộc như trường học, cửa hàng tạp hóa, hãy yêu cầu bé suy nghĩ tìm những cách khác nhau để về nhà. Điều này không chỉ đơn thuần là tìm một con đường khác mà nó còn giúp bé tưởng tượng, suy nghĩ nhiều khả năng xảy ra cho một tình huống cụ thể. Bạn có thể đặt những câu hỏi mở để gợi ý cho bé như: Con muốn sử dụng những hình thức vận chuyển nào? Con có thể đi bằng xe đạp, xe máy, ô tô hay thậm chí bằng máy bay trực thăng. Khi trả lời và bàn luận về những thứ đó, bé được kích thích để sáng tạo và hào hứng với những ý tưởng của bản thân.

 

Nếu bạn và bé đang đi bộ về nhà, nên tạo cơ hội để xây dựng óc quan sát và trí tưởng tượng cho bé. Yêu cầu bé quan sát và chỉ ra 5 thứ mới trên đoạn đường quen thuộc, 5 thứ cần sửa chữa hoặc yêu cầu bé tả về 5 thứ mà bạn và bé vừa đi qua. Khi đi qua những ngôi nhà, hãy cùng bé dự đoán xem ai đang sống trong nhà, là 1 cặp vợ chồng lớn tuổi, những con mèo hay có những người ngoài hành tinh sống trong đó?

 

2. Khi chờ đợi

 

Khoảng  thời gian bé chờ đợi trong văn phòng của nha sĩ hay trước bữa ăn trong nhà hàng rất thích hợp để chơi một số trò giả tưởng như:

 

Trò “Nếu”. Đặt giả thiết và hỏi bé xem điều gì sẽ xảy ra “Nếu mỗi gia đình có một chiếc tàu không gian?” hoặc “Bé sẽ xây nhà như nào nếu sống trên một hòn đảo nhiệt đới?”.

 

Trò lựa chọn “Hoặc/hay là”. Bạn đưa ra một vài những sự lựa chọn khác như: “Con thích sống trên sa mạc hay trên đỉnh núi?”, “Con thích thăm Bắc cực hay Đại dương?”. Hãy khuyến khích bé trả lời và sáng tạo ra nhiều câu hỏi.

 

Trò “Bào chữa tưởng tượng”. Đặt giả thiết, một hôm nào đó, bạn không làm những công việc thường ngày của mình, hãy cùng bé tưởng tượng và đưa ra những lý do giải thích cho việc đó. Ví dụ như “ Tôi không đi đổ rác được vì có con rắn độc ở sân sau”.

 

3. Làm ảnh nghệ thuật vào những ngày mưa.

 

Thu lượm những vật dụng gia đình như nút bấm, các mảnh giấy màu sắc, nắp chai, những chiếc hộp nhỏ. Cung cấp cho bé băng dính, keo dán và 1 mảnh bìa cacton. Chỉ bằng đó thứ, bạn đã đủ để bé vui chơi và sáng tạo khi trời mưa, bé không ra ngoài được. Bé sẽ cắt dán và sáng tạo bức tranh nghệ thuật của riêng mình. Hãy khuyến khích bé  nói về những thứ mình đang làm. Đặt các câu hỏi mở “Đây là cái gì?”, “Con thích gì nhất trong bức tranh này?”, “Bức tranh này có thể thêm cái gì vào được nữa không?”. Hãy nhớ rằng, sáng tạo là về quá trình chứ không phải cuối cùng bé đạt được sản phẩm đẹp hay không. Hãy luôn động viên bé dũng cảm làm những thứ mình nghĩ.

 

4. Tôn trọng những nỗ lực sáng tạo của trẻ.

 

Những gì bé thích chưa hẳn là những gì bạn thích và ngược lại, những gì bạn cho rằng đó thực sự là một bức tranh trừu tượng tuyệt vời thì đối với bé, đó chỉ là những dải màu xanh đỏ vô vị. Tuy nhiên, khi bé mang sản phẩm từ trường học về nhà hay làm những bức hình ở nhà để khoe với bạn, bạn không nên có phản ứng chê bai hay tỏ ra không hài lòng, hãy hỏi tại sao bé lại thích những thứ đó, kiên nhẫn và chú ý lắng nghe. Điều này sẽ làm cho bé thấy thành quả lao động của mình được tôn trọng.

 

Nghiên cứu chỉ ra rằng con người sẽ sáng tạo hơn khi họ không bị áp lực về kết quả cuối cùng bị đánh giá như nào.

 

5. Khám phá công dụng mới cho những thứ hàng ngày.

 

Dựng một tấm chăn để làm pháo đài và chơi với bé trong đó. Điều này cần rất nhiều trí tưởng tượng và có thể bạn sẽ mất cả một buổi chiều để chơi với bé, tuy nhiên lợi ích mà bạn thu về thì không hề nhỏ chút nào. Hoặc bạn cũng có thể lật ngược chiếc bàn lên để giả vờ làm thuyền cho bé cùng chơi.

 

Hãy tận dụng tất cả những đồ vật trong nhà để đưa vào một trò chơi tưởng tượng. Bé có thể đặt lại tên cho các đồ vật, tạo cho chúng những công dụng mới.

 

Càng chơi nhiều, não bé càng được kích thích và có những sáng tạo tuyệt vời.